Đó là những nội dung trọng tâm của đề tài khoa học cấp cơ sở “Vai trò của luật sư trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính hiện nay” do Ths.Nguyễn Sỹ Giao làm chủ nhiệm, được nghiệm thu ngày 29/12/2011 tại Viện Khoa học Thanh tra.

Đề tài được triển khai thành 3 chương với những phân tích và lập luận chặt chẽ. Nhiều vấn đề quan trọng về vai trò của luật sư trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính đã được đưa ra phân tích đánh giá. Nghiên cứu đã chỉ ra vai trò của luật sư trong việc bảo đảm dân chủ, công bằng xã hội và pháp chế thông qua việc tham gia vào quá trình giải quyết khiếu nại hành chính. Luật sư  cũng là người tư vấn, tham gia và thực hiện quyền, nghĩa vụ của người khiếu nại trong quá trình giải quyết khiếu nại.

 

Mặc dù giữ một vai trò quan trọng trong quá trình giải quyết khiếu nại nhưng trong thực tế, so với lĩnh vực hình sự, dân sự, lao động, kinh tế… thì trong lĩnh vực hành chính, sự tham gia của luật sư có phần mờ nhạt. Nghiên cứu đã chỉ ra những nguyên nhân chính là: Thứ nhất, do sự bất cập của pháp luật về sự tham gia của luật sư trong lĩnh vực khiếu nại hành chính. Thứ hai, do chưa có cơ chế đảm bảo các quyền của luật sư được thực hiện trên thực tế; Thứ ba, là do tâm lý e dè, ngại va trạm, tranh luận, đấu tranh với những biểu hiện sai trái của cơ quan công quyền; Và nguyên nhân cuối cùng chính là tâm lý e ngại sự tham của luật sư từ phía một số cán bộ công chức và sự hạn chế về điều kiện kinh tế của người khiếu nại.

 

Trên cơ sở phân tích vai trò của luật sư và thực tế hoạt động của luật sư trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính, tác giả nghiên cứu đã đưa ra một số đề xuất và kiến nghị trong đó tập trung vào việc hoàn thiện các quy định về trình tự, thủ tục tạo đảm bảo luật sư được sử dụng trên thực tế các quyền đã được khẳng định, không bị cản trở, gây khó khăn và tham gia có hiệu quả vào quá trình giải quyết khiếu nại, khởi kiện hành chính trên thực tế. Tiếp đó phải tăng cường hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của công dân, cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp cũng như đội ngũ cán bộ công chức hành chính và người có thẩm quyền trong các cơ quan tố tụng về vị trí, vai trò của luật sư trong quá trình giải quyết khiếu nại.

 

Hội đồng nghiệm thu về cơ bản nhất trí với những kết quả nghiên cứu của đề tài và đưa ra những góp ý quan trọng để đề toài hoàn thiện hơn về mặt kết cấu, cũng như chỉnh sửa một số nội dung để làm nổi bật vấn đề nghiên cứu hơn.

 

Với những kết quả đạt được, Hội đồng nghiệm thu đã thông qua đề tài và xếp loại khá.