Theo ThS. Vũ Đức Hoan, pháp luật về khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với người nước ngoài hiện còn nhiều bất cập. Theo đó, quy định của Luật Khiếu nại 2011 về chủ thể quyền khiếu nại đối với người nước ngoài còn chưa thống nhất. Ngoài ra, việc tố cáo, việc tiếp nhận giải quyết tố cáo của người nước ngoài cũng chưa được hướng dẫn cụ thể trong Luật Tố cáo 2018. Làm sao để bảo đảm các điều kiện về quyền và nghĩa vụ của người nước ngoài tại Việt Nam khi thực hiện việc khiếu nại, tố cáo là mục tiêu nghiên cứu mà Thuyết minh đề tài đặt ra. Do vậy, việc nghiên cứu về: “Tiếp nhận, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài” là thực sự cần thiết trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay.

Cho ý kiến góp ý vào Thuyết minh đề tài, TS. Trần Văn Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế TTCP, Ủy viên Hội đồng cho rằng, tên gọi của Thuyết minh đề tài cần điều chỉnh lại thành: “Tiếp nhận khiếu nại, tố cáo đối với người nước ngoài tại Việt Nam” sẽ phù hợp hơn về đối tượng và phạm vi nghiên cứu. Do vậy, các nội dung nghiên cứu của Thuyết minh đề tài cũng cần điều chỉnh cho phù hợp với tên gọi được điều chỉnh. Ngoài ra, TS. Tuấn cho rằng, mục tiêu trọng tâm mà Thuyết minh đề tài cần hướng tới chính là làm rõ các điều kiện đảm bảo cho người nước ngoài khi thực hiện việc khiếu nại, tố cáo tại Việt Nam, do các quy định về quyền và nghĩa vụ của người nước ngoài trong quá trình thực hiện khiếu nại, tố cáo cũng không khác nhiều so với công dân Việt Nam. 

ThS. Phạm Thu Hiền, Phó Viện trưởng Viện CL&KHTT, Ủy viên Thư ký Hội đồng nhất trí với ý kiến góp ý của TS. Tuấn về việc đổi tên đề tài. Theo đó, bà Hiền cũng cho rằng các nôi dung nghiên cứu cần điều chỉnh cho phù hợp với tên mới của Thuyết minh đưa ra.  Ngoài ra, ThS. Hiền cho rằng, các nội dung nghiên cứu trong Thuyết minh đề tài hiện dàn trải, cần được nghiên cứu thành các mục rõ ràng. Về phạm vi nghiên cứu, ngoài việc nghiên cứu Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo hiện hành, cần tiếp cận cả Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo trước đây để có sự dẫn chiếu, so sánh với các quy định hiện hành. Về các nội dung nghiên cứu, Chương 1 cần làm rõ mục đích của việc tiếp nhận khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam sẽ phù hợp hơn là việc nhấn vào vai trò như Thuyết minh đã đưa ra. Về các điều  kiện đảm bảo, cần tiếp cận theo hướng tổ chức thực hiện và áp dụng việc tiếp  nhận giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với người nước ngoài tại Việt Nam sẽ phù hợp hơn do quy trình thủ tục, áp dụng việc khiếu nại, tố cáo với người nước ngoài giống với công dân Việt Nam.

Trên cơ sở ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng, TS. Nguyễn Tuấn Khanh, Chủ tịch Hội đồng cho ý kiến và đưa ra kết luận. Theo đó, tên đề tài được đổi thành: Tiếp nhận khiếu nại, tố cáo đối với người nước ngoài tại Việt Nam.

Về tính cấp thiết, cần viết lại với các trục nội dung rõ ràng, tránh dàn trải như hiện tại. Về đối tượng nghiên cứu, cần xác định người nước ngoài chính cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp ngoài tại Việt Nam; Nghiên cứu về quy định của pháp luật Việt Nam trong việc tiếp nhận giải quyết khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài; Việc khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam; Việc tiếp nhận và giải quyết của các cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với người nước ngoài tại Việt Nam. Về phạm vi nghiên cứu cả về Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo hiện tại và về trước để có sự luận giải, so sánh. Về không gian, nghiên cứu việc khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại một số thành phố lớn nơi có nhiều người nước ngoài sinh sống và làm việc. Bên cạnh đó, Thuyết minh cần đề cập đến các cam kết quốc tế của Việt Nam đã tham gia đối với việc tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam để củng cố thêm về tính cấp thiết của vấn đề mà Thuyết minh đề tài đặt ra. Theo đó, các nội dung nghiên cứu sẽ được triển khai theo hướng:

Chương 1, cần có đánh giá khái quát chung về khiếu nại, tố cáo và tiếp nhận giải quyết khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam; Quyền và nghĩa vụ của người nước ngoài tại Việt Nam khi thực hiện việc khiếu nại tố cáo; Cơ sở pháp lý về tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam; Điều kiện bảo đảm việc tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam. 

Chương 2, tiếp cận theo một số nội dung: Đánh giá chung về pháp luật khiếu nại, tố cáo qua các giai đoạn lịch sử; Tình hình khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam thời gian qua; Thực trạng tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam.

Chương 3, cần bổ sung về nhu cầu và quan điểm việc tiếp nhận giải quyết khiếu nại, tố cáo của người nước ngoài tại Việt Nam hiện nay. Các giải pháp hướng vào việc hoàn thiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo và các luật chuyên ngành liên quan đến giải quyết khiếu nại, tố cáo; Và giải pháp tổ chức thực hiện:Huy động sự tham gia của các tổ chức đại diện cho người nước ngoài tại Việt Nam và tuyên truyền pháp luật về khiếu nại, tố cáo cho người nước ngoài.

Với những kết quả Thuyết minh đề tài đạt được, Hội đồng Hội đồng tư vấn, tuyển chọn đề tài nhất trí thông qua phê duyệt Thuyết minh đề tài cơ sở: Tiếp nhận khiếu nại, tố cáo đối với người nước ngoài tại Việt Nam. Nhằm hoàn thiện Thuyết minh, Hội đồng đề nghị Chủ nhiệm đề tài chỉnh sửa nội dung nghiên cứu theo ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng. 

Tin: Lan Hương
Ảnh: Hữu Thắng