Theo PGS.TS.Vũ Công Giao, quản trị tốt là cơ sở, điều kiện để nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước và phòng, chống tham nhũng. Ngược lại, phòng, chống tham nhũng góp phần thực hiện quản trị tốt trong quản lý nhà nước. Quản trị tốt và phòng, chống tham nhũng có tác động rất lớn đến sự phát triển của các quốc gia. Mặc dù, từ trước đến nay, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm đến việc nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước và phòng, chống tham nhũng, song kết quả đạt được trên cả hai lĩnh vực này vẫn còn hạn chế. Bộ máy nhà nước ta vẫn còn cồng kềnh, quan liêu, hiệu quả hoạt động thấp, tình trạng tham ô, lãng phí, nhũng nhiễu người dân và doanh nghiệp vẫn xảy ra khá phổ biến ở nhiều cấp, nhiều ngành. Đặc biệt, tình trạng tham nhũng trong những năm gần đây diễn biến ngày càng phức tạp, gây ảnh hưởng không chỉ đến việc đạt được những mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa mà còn đe dọa đến cả sự tồn tại, ổn định của chế độ. 

“Việc thực hiện giải pháp phòng ngừa tham nhũng tại nhiều cơ quan tổ chức, đơn vị ở nước ta hiện nay còn hình thức, hiệu quả thấp;  một số giải pháp phòng ngừa còn hạn chế, vẫn còn hiện tượng chồng chéo trong hoạt động thanh tra, kiểm tra. Một số cuộc thanh tra triển khai chậm so với kế hoạch; còn để kéo dài, nhất là thời gian xây dựng báo cáo và kết luận thanh tra. Thực tế này một phần do việc tổ chức thực hiện pháp luật còn yếu kém, một số nơi còn buông lỏng quản lý để xảy ra vi phạm, tham nhũng. Những lý do căn bản là cơ chế quản trị hiện hành còn chưa hiệu quả trong việc đánh giá trách nhiệm của cán bộ, công chức, chế độ trách nhiệm, chế độ công vụ chưa rõ ràng, cụ thể dẫn tới sự tùy nghi và lạm dụng trong thực thi công vụ.

Việc thu hồi tài sản tham nhũng vẫn là thách thức lớn đối với nhiều quốc gia, đặc biệt là những nước quản trị công còn yếu khiến cho khả năng kiểm soát tài sản nói chung và tài sản có được do tham nhũng nói riêng còn hạn chế. Thậm chí, do xu hướng toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng góp phần xóa bỏ nhiều rào cản, khiến cho việc tẩu tán những tài sản bất hợp pháp trở nên dễ dàng và tinh vi hơn”, PGS.TS. Vũ Công Giao nhấn mạnh.

Với mục tiêu nghiên cứu là nghiên cứu những vấn đề lý luận, pháp lý và thực tiễn về quản trị tốt trong mối liên hệ với phòng, chống tham nhũng; đề xuất quan điểm, giải pháp cải cách những khía cạnh cốt lõi có liên quan của quản trị nhà nước, qua đó nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng ở nước ta trong thời gian tới, Đề tài dự kiến triển khai 03 nội dung: (1) Những vấn đề lý luận, pháp lý cơ bản về quản trị tốt và mối quan hệ với phòng, chống tham nhũng; (2) Thực trạng chính sách - pháp luật và thực tiễn về quản trị nhà nước ở Việt Nam và tác động đến phòng, chống tham nhũng; (3) Đề xuất quan điểm, giải pháp thúc đẩy quản trị nhà nước tốt nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Cảnh Lam, Phó Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu, Ban Nội chính Trung ương, thành viên Hội đồng tư vấn, tuyển chọn đề tài cho rằng, Đề tài nên điểm qua các công trình nghiên cứu tiêu biểu; phương pháp nghiên cứu nên có điều tra xã hội học để có cách tiếp cận một cách căn bản. Đối với nội dung nghiên cứu, về cơ bản đã phù hợp với với tên đề tài và mục tiêu nghiên cứu.  Tuy nhiên, Nội dung 1 cần nghiên cứu làm rõ mối quan hệ giữa quản lý Nhà nước với quản trị tốt; Nội dung 2 bổ sung nội dung những cản trở đối với việc áp dụng mô hình quản trị nhà nước tốt, những điều kiện đảm bảo để thực hiện mô hình này; Nội dung 3, các luận đề định hướng giải pháp cần bám sát các yếu tố: Quan điểm, thể chế hóa, tổ chức thực hiện, yếu tố bảo đảm.

Theo TS. Trần Văn Long, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ, thành viên Hội đồng tư vấn, tuyển chọn đề tài, việc nghiên cứu nội dung này rất hay và ý nghĩa, góp phần nâng cao hiệu quả quản trị nhà nước. Tuy nhiên, mục tiêu chung nên thể hiện lại cho khái quát hơn để không trùng với mục tiêu cụ thể; tính cấp thiết cần làm rõ các nội dung về mặt lý luận, thực tiễn và các công trình nghiên cứu; phương pháp nghiên cứu cần cụ thể hơn. Về mặt nội dung, Nội dung 1 cần bổ sung thêm các yếu tố tác động, so sánh giữa quản trị tốt với quản lý nhà nước; Nội dung 2, việc đánh giá thực trạng chính sách - pháp luật và thực tiễn về quản trị nhà nước cần đánh giá theo những tiêu chí cụ thể.

TS. Cung Phi Hùng, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học thanh tra, Ủy viên thư ký Hội đồng tư vấn, tuyển chọn đề tài góp ý, Nội dung 1 cần làm rõ tác động của quản trị tốt và bổ sung nội dung kinh nghiệm quốc tế; Nội dung 2 nên đánh giá thực trạng theo 08 nội dung của quản trị tốt và 19 giải pháp phòng, chống tham nhũng; Nội dung 3, các giải pháp đi theo hai nhóm vấn đề là hoàn thiện pháp luật và tổ chức thực hiện.

Kết luận tại Hội nghị, TS. Lưu Bình Nhưỡng hoan nghênh PGS.TS. Vũ Công Giao đã tham gia nghiên cứu đề tài và  đồng tình với ý kiến của các thành viên hội đồng. Tuy nhiên, Đề tài cần khái quát được các vấn đề về thể chế chính trị, thể chế pháp lý, đạo đức công vụ, cơ chế và nguồn lực.

Trên cơ sở những kết quả đạt được của Thuyết minh, Hội đồng tư vấn, tuyển chọn đề tài nhất trí thông qua phê duyệt Thuyết minh đề tài khoa học cấp bộ: “Quản trị tốt nhằm phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam”. Hội đồng tư vấn, tuyển chọn đề tài cũng đề nghị Ban chủ nhiệm đề tài bổ sung, chỉnh sửa nội dung nghiên cứu theo các ý kiến góp ý mà Hội đồng đã đưa ra tại cuộc họp nhằm hoàn thiện Thuyết minh. 

Tin: Đậu Hiền
Ảnh: Hữu Thắng